dinsdag 12 juni 2018

Vee Er thee taal

Hoezo taal, zou je denken? De Toren van Babel zou moeten leiden tot een geplafonneerd niveau van taalgebruik en daarbuiten zou je dan verwachten dat naar de toren wordt opgekeken. De decadentie waarin onze beschaving zo langzaam aan het sukkelen is, wil dan weer dat we a. die hele Toren afbreken gelijk met de grond en b. de taal op hetzelfde grondniveau belandt.

Op het grootsmoelenboek heeft de staatsomroep VRT een bladzijde geopend genaamd <>Taal>. Na haast twee decennia zonder mogelijkheid om als luisteraar dan wel kijker fouten te melden in het taalgebruik van de omroep dachten sommigen dat deze bladzijde een opening bood om daar een mouw aan te passen. Het is een initiatief van de taalraadsman van deze instelling die,zo meende ik, de draad weer wou opnemen.

Met mondjesmaat signaleerde ik daar heel af & toe een verregaande fout. Het meest leerrijke was dat van het zwevend werkwoord. Je krijgt op de digitale versie van het nieuws een zin te lezen waarin een enkel werkwoord tweemaal verschijnt, eenmaal op zijn plaats en eenmaal zwevend. Ik gaf zo'n zin mee op die pagina en niemand van de vele taalkundige liefhebbers zag wat er aan de hand was. Ik heb het met heel veel gebaren van handen en voeten moeten uitleggen.

Ze zijn daar blijkbaar bezig met andere aspecten van de taal, zou ik geneigd zijn te denken. Ik kreeg nog gelijk ook. Ik vond op een enkele dag drie fouten, onder meer een onderwerp in het meervoud en het werkwoord in het enkelvoud. Het regende vraagtekens. Wat is er aan de hand? Waar gebeurt zoiets??? Ik gaf precies aan waar het gebeurd was. Daarop regende het weer vraagtekens. De hele gang op de Reyerslaan werd gemobiliseerd om mij te schande te zetten. Zo hield ik een pleidooi voor een eindredactie op het digitale platform, een soort platformer dus. "Dat is zo twintigeeuws," klonk een van de nietszeggende reacties. Verderop in de gang kwam iemand naar buiten die zei: ach, nieuws, het is zo vluchtig, lees toch over die fouten heen. (Wat ik dus niet kan). Mijn oproep tot beroepsernst ging verloren in dit soort geneuzel, waarbij fouten opsporen tot zeuren werd herleid. Iemand vond zichzelf geroepen om me tot egotripper te benoemen. Tjonge, wat had ik toch gedaan?

Ik begon als volgt:

Data en drugs, allebei meervoudsvormen, krijgen vaak een vervolg in het enkelvoud: "De drugs zat verstopt in nagemaakte ananassen." De misdadigers reed in een zwarte auto of zo.
De zwevende woorden: een woord komt tweemaal voor in dezelfde tekst, de auteur heeft nagelaten te schrijven en dus te schrappen: "Rajoy werd erg bekritiseerd werd vanwege zijn harde aanpak van de Catalaanse crisis," Zoiets als: Wat erg wat


Het eindigde met volgende dienstmededeling:

"Beste forumleden,
De laatste dagen is hier gesproken over het doel en de toon van dit forum. Ik wil daar graag op reageren.
Dit forum wordt beheerd door de medewerkers van VRT Taal: Geertje Slangen, Anne Gies en ikzelf. VRT Taal is NIET de correctieafdeling van de VRT. Wij zijn in de eerste plaats een expertisecentrum waar VRT-collega's terecht kunnen voor opleiding, coaching en advies.
Geertje coördineert alles wat met de stem te maken heeft (zoals de logopedische begeleiding) en organiseert onze taalavond en andere evenementen, Anne is stemcoach en ikzelf zet mee het beleid uit. Dus nee, wij zijn niet de correctieafdeling van de VRT."


Het gaat dus niet om de VRTtaal, de taal van de VRT. Nou moe. Enfin, iemand verwees naar de knop "feedback geven" die enkel op het internet is te vinden, niet op de telefoon- of tabletapplicatie. Blijkt een afleidingsmanoeuver. Enfin, er is een oplossing in de maak blijkbaar via elektronische post.

Ach, wat.




vrijdag 1 juni 2018

Wat is me dat toch? (een pezewever)


Ik ken hem niet en dat is ook beter zo, ene bart de wever. Ik noem hem gemakkelijkheidhalve de pezewever. Zoals zoveel politici was hij ooit veelbelovend maar uitermate lui. In een kwisprogramma op de treurbuis schijnt hij goed gescoord te hebben. Daarnaast heeft hij een broer die wel werkt en iets betekent voor het binnenlands bruto product. Hij is dan van lieverlede maar in de politiek gestapt. En had enig succes.

Tot daar de inleiding. Wat is er verder aan de hand? De verkeerspolitie in België heeft een peuter van twee jaar neergeschoten bij een poging om een mensensmokkelaar tot stilstand te brengen. Een drama. Het land staat niet meteen op zijn kop, België vergeet niet vlug dat dit om vreemdelingen gaat, weet je wel. Enkele weken later schiet een semi-crimineel drie mensen dood in Luik, geen vreemdelingen, ook de schutter is geen vreemdeling, en hop, het land staat wel op zijn kop. De koning zet zijn kopje koffie aan de kant, trekt zijn stropdas recht en rijdt meteen naar Luik.

In de nasleep van het incident op de autoweg echter verliep niets zo sereen als in Luik. Omdat het om vreemdelingen ja zelfs vluchtelingen gaat. Koerden, nog wel, samen met Armeniërs en Catalanen toch wel erg verdrukt volk op de vlucht. Nu zijn er niet zoveel Catalaanse vluchtelingen in België beland als Koerden en van Armeniërs ligt geen Belg nog wakker.

Bij de pezewever doet dat er allemaal niet toe. De ouders van de peuter namen een advocaat in de arm, helaas een van linkse signatuur, wat voldoende is om de pezewever achter een microfoon uit zijn nek te doen kletsen. Dat er weer een poging is gedaan vanwege, ik citeer, echt wel “de opengrenzenlobby” om onze grenzen weer open te krijgen. Echt waar, de opengrenzenlobby. Dat is met name de lobby die succesvol is geweest in een vorig leven en het Schengenakkoord heeft tot stand helpen brengen dat geleid heeft tot de afschaffing van de landsgrenzen binnen de Europese Unie.

Nu ken ik persoonlijk slechts een Koerd, die hier beland is toen er nog landsgrenzen waren. Hij is inmiddels een gereputeerd huisarts geworden en woont zelfs sinds kort in de rijkeluisstad Schilde. DAT MOET STEKEN, PEZEWEVER. Toen hij daar namelijk stond uit zijn nek te lullen voor de microfoon probeerde hij de verantwoordelijkheid voor de dood van die peuter in de schoenen vol stof van de ouders te schuiven. WALGELIJK, PEZEWEVER. Dat laatste werd met wat minder woorden gezegd door a. de eerste minister van de federale regering, de heer Michel, een Franstalige nog wel en b. de gewezen eerste minister van die federale regering en thans nog even de voorzitter van de ‘parti socialiste’, Elio di Rupo, ook al een Franstalige. Die ik vaak Elio Dieu Ripo noem. En zie, en zie, de walgelijke pezewever bestond het om a. de heer Michel niet van repliek te dienen maar b. de heer Dieu Ripo uit te roepen tot ‘het probleem’. “Met die peuter dood te schieten is er geen probleem,” aldus de pezewever, “nee, u bent het probleem, mijnheer Di Rupo.” Zever, pezewever, dikke zever, zeg nu zelf.

Kijk, normaal gezien onthoud ik me van commentaar bij dergelijke zielige ja walgelijke vertoning. Het zal me weer veel gedaver in de commentaren opleveren. Ik zal deze tekst dan ook publiceren op een daartoe geëigend blog, zodat het daar ook eens wat drukker wordt in de bezoekcijfers. Eigenlijk schrijf ik het voor al die mensen die dat allemaal van ver aanschouwen en het hoofd schudden en er weinig van begrijpen, in de hoop dat ze er nu iets meer van begrijpen.


woensdag 3 januari 2018

In Russische papieren

In Russische papieren is de titel van een gedichtenbundel in voorbereiding bij Marc Tiefenthal, medewerker van Karwoel Sirbal. Deze blog krijgt regelmatig ganser busladingen bezoekers uit Rusland. Deze week ook alweer 64. Misschien zijn ze afgegaan op de vorige post 'baai, baai Stanislas' en weten ze nu meer dan alle andere Russen.

Het moge zo zijn.
Maar het zal wel. Enfin, als er hier dus iemand bij toeval zou belanden en deze blogpost lezen, verwijzen we graag naar de betrokken webstek waar u te gelegener tijd meer nieuws zult vinden over deze bundel en waar u verder nog vrolijk kunt stoeien in de gedichten de gedachten aldaar

Et pour les Russes la même chose

Een voorsmaak:

Soms volstaan enkele woorden niet

“Ze haastte zich om plaats te nemen in de auto zonder mijn hand te schudden”
(Henning Mankell, Zweedse laarzen)



Ik ben niet blijven staan
vol ongeloof
voor deze kloof.

Ik behield de overhand
in dit spel van hogerhand
en wat bood ik haar aan?

Even later, nog een kwartier te gaan,
zag ik haar auto staan.
Zou ik in de koffer kruipen?

Toen ging mijn telefoon.
Ik schoot wakker.